Μόλις φτάσει ο ταξιδιώτης στο λιμανάκι της Σύμης με το καράβι από την Ρόδο, το πρώτο πράγμα που θα δεί είναι το πιο ξακουστό μοναστήρι των Δωδεκανήσων. Πρόκειται για την Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη, ένα κατάσπρο μοναστήρι που ξεπροβάλλει μέσα από τον ορίζοντα της Σύμης.
Η Μονή του Αρχαγγέλου Μιχαήλ του Πανορμίτη βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού στο χωριό Πανορμίτης. Αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά σημεία λατρείας της Σύμης. Δεν είναι γνωστό το πότε ακριβώς χτίστηκε. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ανεγέρθη γύρω στο 450 μ.Χ., στο σημείο όπου βρισκόταν αρχαίος ναός, αφιερωμένος στο θεό Απόλλωνα.
Λίγα λόγια για το μοναστήρι του Πανορμίτη στην Σύμη
Ίσως, όμως, το μοναστήρι του Πανορμίτη είναι ευρέως γνωστό για το σπάνιας αισθητικής μπαρόκ καμπαναριό που, αν και τόσο ασυνήθιστο για τα ελληνικά δεδομένα, δένει τόσο αρμονικά με την καταπράσινη πλαγιά που δεσπόζει στον ορίζοντα και τον πεντακάθαρο όρμο. Χτισμένη μέσα σε αρκετό πράσινο, πάνω στη θάλασσα, υπάρχει τουλάχιστον από τον 15ο αιώνα και στολίζεται από ένα πανέμορφο καμπαναριό, ρυθμού μπαρόκ-ροκοκό του 1905-1911, που μιμείται το ανάλογο της Μονής Ζαγκόρσκ, κοντά στη Μόσχα. Η επιβλητική, θαυματουργή εικόνα του, σύμφωνα με επιγραφή πάνω στην ασημένια ποδιά του, φιλοτεχνήθηκε το 1724 από τον αξιόλογο τεχνίτη Ιωάννη τον Πελοποννήσιο. Η μονή εορτάζει στις 8 Νοεμβρίου και της Πεντηκοστής, με κοσμοσυρροή πιστών να κατευθύνεται εκεί για να προσκυνήσει.
Η ιστορία της εικόνας του Πανορμίτη στην Σύμη
Η παράδοση λέει ότι μια Συμιακιά, η Μαριώ του Πρωτενιού, βρήκε σκάβοντας το χωράφι της στον Πάνορμο το εικόνισμα του Πανορμίτη στη ρίζα ενός σκίνου. Το πήρε στο σπίτι της και το έβαλε στο εικονοστάσι με τα άλλα εικονίσματά της.
Την άλλη μέρα το εικόνισμα έλειπε. Πήγε στον Πάνορμο και το εντόπισε πάλι στο ίδιο σημείο όπου το είχε βρει. Το ξαναπήγε στο σπίτι και την επόμενη μέρα το εικόνισμα έλειπε πάλι. Στον ύπνο της εμφανίστηκε ο ίδιος ο Αρχάγγελος και της είπε ότι η επιθυμία του είναι να μείνει στον Πάνορμο. Η γυναίκα μετέφερε το συμβάν στον ιερέα και εκείνος της είπε να χτίσει ένα εκκλησάκι στον τόπο όπου βρήκε το εικόνισμα. Ετσι χτίστηκε το μοναστήρι.
Τα τάματα με τα μπουκάλια για τον Αρχάγγελο Μιχαήλ
Πιστοί από διάφορα μέρη της Ελλάδας τοποθετούν τα τάματα μέσα σε γυάλινα ή πλαστικά μπουκάλια και τα συνοδεύουν με μια επιστολή ή και χρήματα. Συνήθως γράφουν την διεύθυνση, το όνομα και την παράκλησή τους. Μερικές φορές σημειώνουν και τα τηλέφωνά τους. Στη συνέχεια πετούν το μπουκάλι στη θάλασσα και προσεύχονται να φτάσει Πανορμίτη στη Σύμη. Άλλοτε επιλέγουν να το ρίξουν από κάποιο λιμάνι, είτε από κάποιο πλοίο που ταξιδεύει στο Αιγαίο.
Οι ντόπιοι κάνουν λόγο για διαχρονικό θαύμα, καθώς τα μπουκάλια για τον Άγιο βρίσκουν τον δρόμο τους. Είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω κάποιου
ναυτικού που το εντόπισε, είτε κάποιου ψαρά που το μάζεψε στα δίχτυα του και το παρέδωσε. Το ίδιο κάνουν και οι κάτοικοι των γύρω νησιών που
βρίσκουν μπουκαλάκι να επιπλέουν στην προκυμαία ή σε κάποια ακτή.
Φροντίζουν η επιθυμία του αποστολέα να πραγματοποιηθεί και παραδίδουν το μήνυμα στους ανθρώπους του Μοναστηριού. Εξάλλου υπάρχει παράδοση, ιδίως στους ναυτικούς, να βάζουν μέσα σε μπουκάλια χρήματα και ονόματα για να διαβαστούν κατά τις Ακολουθίες.
