Μεσημέρι στο Μοναστηράκι, με τον ήλιο να καίει τα πλακάκια και τους δρόμους γεμάτους ζωή. Η Λήδα Φόστερ ήταν ζεστή και φιλική από την πρώτη στιγμή, με μια αυθόρμητη φυσικότητα.
Καθώς περπατούσαμε προς του Ψυρρή για να βρούμε ένα μέρος για τη συνέντευξη, σταμάτησε ξαφνικά μπροστά σε ένα παλιό ψιλικατζίδικο όπου είχε δουλέψει κάποτε. Χαιρέτησε με ενθουσιασμό τον πρώην συνάδελφό της και σχολίασε σε χαριτωμένο τόνο πόσο είχαν μακρύνει τα μαλλιά του.
Καθίσαμε τελικά σε ένα μικρό, σχεδόν άδειο, μπαράκι, αλλά μεταφερθήκαμε γρήγορα έξω για να ξεφύγουμε από τη δυνατή μουσική. Παρά τη ζέστη, η κουβέντα ξεκίνησε άνετα, σαν δύο άνθρωποι που γνωρίζονταν χρόνια. Μου έδειξε μερικά από τα τατουάζ της – κάποια φτιαγμένα από την κολλητή της όταν ήταν ακόμη έφηβη – και μιλούσε ανοιχτά για όλα, χωρίς δισταγμό.
Τη ρώτησα για όσα τη διαμόρφωσαν, όσα την εκφράζουν σήμερα, και όσα θέλει να κρατάει πάντα μαζί της: από την οικογένεια της και την τέχνη, μέχρι τα ταξίδια, την εμπειρία της στην Αμερική και τις πιο ήσυχες, προσωπικές της στιγμές.
Σου αρέσει που σε παρουσιάζουν ως «η κόρη της Ματθίλδης Μαγγίρα» ή νιώθεις ότι είναι ώρα να αφήσεις αυτό τον τίτλο πίσω;
Όχι, δεν με πειράζει καθόλου. Είναι η μαμά μου και την αγαπάω πολύ. Άλλωστε δεν κάνω το ίδιο πράγμα με εκείνη, ώστε να υπάρχει άμεση σύγκριση. Τη θαυμάζω πραγματικά, είναι η αγαπημένη μου ηθοποιός στην Ελλάδα, και δεν το λέω επειδή είναι η μητέρα μου. Την έβλεπα από μικρή στο θέατρο και δεν την αναγνώριζα καν όταν έπαιζε, δεν έβλεπα τη μαμά μου στη σκηνή. Με τιμά που είμαι κόρη της. Έχουμε δουλέψει και μαζί: έχει παίξει τη μαμά μου σε δύο μικρού μήκους ταινίες που έκανα παλιότερα. Με βοηθάει πάντα όποτε χρειαστώ κάτι για δουλειά. Και να σου πω την αλήθεια, ίσως αν δεν ήμουν κόρη της να μην έγραφαν καθόλου για μένα στα ελληνικά μίντια. Οπότε μόνο καλό είναι. Δεν το επιδιώκω, ούτε το εκμεταλλεύομαι αλλά δεν ντρέπομαι καθόλου για αυτό. Μου αρέσει, ειλικρινά.
Η εμπειρία της Αμερικής σού έδωσε κάτι που θα ήθελες να φέρεις στην Ελλάδα;
Πήγα εκεί για να τελειώσω το σχολείο, σε ένα καταπληκτικό καλλιτεχνικό λύκειο με παιδιά που ήταν ήδη επαγγελματίες, μουσικοί, χορευτές, ηθοποιοί. Ήθελα επίσης να γνωρίσω καλύτερα τον πατέρα μου (σ.σ. τον Αμερικανό μουσικό Άλεξ Φόστερ – συνεργάτη της διάσημης κωμικής εκπομπής Saturday Night Live). Μου έδωσαν υποτροφία και θα ήταν χαζό να μην πάω. Το σχολείο ήταν πολύ προχωρημένο ιδεολογικά: οι καθηγητές σε σέβονταν σαν επαγγελματία. Εκεί μαθαίναμε πώς είναι και το πανεπιστήμιο, φτιάχναμε δικό μας πρόγραμμα. Αλλά το πιο σημαντικό που θα ήθελα να φέρω εδώ είναι ο επαγγελματισμός που είδα. Για παράδειγμα, στα τηλεοπτικά πλατό στην Αμερική όλα είναι χορογραφημένα. O καθένας ξέρει ακριβώς τον ρόλο του, υπάρχει συντονισμός. Είναι τόσο μελετημένο που όλα πάνε ρολόι. Εδώ υπάρχουν εξαιρετικοί επαγγελματίες, αλλά πολλές φορές δεν υπάρχει αυτή η οργάνωση. Αυτό θα ήθελα να δω περισσότερο στην Ελλάδα.
Στη Νέα Υόρκη ήσουν head του Gay–Straight Alliance. Στην Ελλάδα βλέπεις χώρο για αληθινά inclusive κοινότητες;
Πιστεύω ότι όση ομοφοβία και τρανσφοβία υπάρχει εκεί, τόση υπάρχει κι εδώ. Στο σχολείο είχαμε Gay-Straight Alliance, που είχε ξεκινήσει μια άλλη κοπέλα πριν από μένα. Εγώ απλώς ανέλαβα όταν αποφοίτησε γιατί ήμουν από τα λίγα άτομα που πήγαιναν τακτικά. Να πω βέβαια ότι είμαι straight αλλά έχω πολλούς φίλους που δεν είναι, ειδικά στον χώρο της τέχνης. Κάναμε meetings κάθε εβδομάδα για να εξηγήσουμε γιατί δεν είναι ωραίο να χρησιμοποιείς λέξεις που πληγώνουν. Γιατί ακόμα και “αστεία” σχόλια μπορεί να τραυματίσουν βαθιά. Είχα δεχτεί κι εγώ λεκτικό bullying επειδή φορούσα baggy ρούχα και μου άρεσαν τα t-shirts με prints. Νόμιζαν ότι είμαι λεσβία και φέρονταν ανάλογα. Έλεγαν πράγματα όπως «κοίτα οι λεσβίες» όταν κρατιόμουν χεράκι-χεράκι με την κολλητή μου. Και σκεφτόμουν «Ρε παιδιά, δεν είμαι αλλά και να ήμουν, τι σας νοιάζει;». Θεωρώ ότι παντού στον κόσμο χρειάζεται ακόμα πολλή δουλειά για να υπάρξει πλήρης αποδοχή.
Στη μουσική σου υπάρχει προσωπική ιστορία. Σκέφτεσαι να πεις και πιο “δύσκολες” αλήθειες μέσα από κομμάτια σου;
Έχω γράψει κομμάτια για την κατάθλιψη και άλλα δύσκολα θέματα. Αλλά θυμάμαι κάτι που είχε πει ο Prince: υπάρχουν δύο είδη καλλιτεχνών, αυτοί που ανεβάζουν τη συλλογική συνείδηση και αυτοί που την κατεβάζουν. Πιστεύω ότι είμαι από αυτούς που θέλουν να την ανεβάσουν. Θέλω να περνάω όμορφα συναισθήματα, ακόμη κι όταν μιλάω για δύσκολα πράγματα, να δείχνω ότι μπορούν να ξεπεραστούν. Έχω γράψει και πολύ σκοτεινά τραγούδια όταν ήμουν σε άσχημη φάση. Δεν θέλω να τα κυκλοφορήσω γιατί δεν ήταν ελπιδοφόρα. Αλλά έχω και πιο αισιόδοξα στα σκαριά. Μέχρι τώρα έχω βγάλει τραγούδια για έρωτα και χωρισμό, αλλά θέλω να μιλήσω και για κατάθλιψη, απελευθέρωση, πιο «επαναστατικά» για τον εαυτό μας.
Πιστεύεις ότι η δική σου γενιά μπορεί να ζήσει από την τέχνη στην Ελλάδα;
Το να ζήσεις από την τέχνη είναι δύσκολο παντού. Δεν πιστεύω ότι είναι πιο δύσκολο στην Ελλάδα. Πρέπει να κάνεις τόσα άλλα πράγματα στα παρασκήνια. Εγώ είμαι ο μάνατζέρ μου, ο μπούκερ μου, τα πάντα. Το αγαπάω όμως τόσο πολύ που μου αρέσει και η προετοιμασία. Η σκηνή είναι μόνο το 5% του χρόνου. Όλα τα υπόλοιπα είναι δουλειά που δεν φαίνεται. Θέλει πολλή αγάπη και επιμονή. Δεν τα παρατάω, ακόμα και αν δεν έχω την καλύτερη φωνή σε τεχνικούς όρους. Δουλεύω συνεχώς για να βελτιωθώ. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή για μένα. Δεν μπορώ να δουλέψω σε γραφείο ή στην εστίαση. Το έχω δοκιμάσει και δεν ήταν για μένα.
Έχεις σπουδάσει και δουλέψει στην Αμερική, αλλά διάλεξες να είσαι εδώ. Τι σε κράτησε;
Όταν τελείωσα το Λύκειο ήταν στην πρώτη καραντίνα. Είχαν κλείσει όλα, θέατρα, οντισιόν. Προτιμούσα να είμαι κλεισμένη εδώ παρά εκεί. Ήθελα επίσης να μείνω μόνη μου από τα 18, όπως είχε κάνει και η μαμά μου. Στην Αμερική ήταν οικονομικά δύσκολο, ενώ εδώ ήταν πιο εφικτό. Ήθελα να βρω τον εαυτό μου. Μεγάλωσα με τη μητέρα μου, πήγα στην Αμερική και γνώρισα τον πατέρα μου, μετά ήθελα να γνωρίσω εμένα. Δεν το μετάνιωσα καθόλου. Χάρηκα που πήγα, χάρηκα που γύρισα. Είχα κατάθλιψη και εκεί και όταν ήρθα, αλλά με τον καιρό το δούλεψα. Κρατούσα ημερολόγιο για να αφουγκράζομαι τα συναισθήματά μου και έγραφα τραγούδια. Ακόμα κι όταν δεν μιλούσα σε κανέναν για το πώς ένιωθα, το έγραφα για μένα.
Έχεις ζήσει και στις δύο πλευρές της οικογένειας, Ελλάδας και Αμερικής. Πώς φτιάχνεις «σπίτι» όταν είσαι μοιρασμένος σε δύο κόσμους;
Σίγουρα φτιάχνοντας τη δική σου οικογένεια, όχι μόνο τη βιολογική αλλά και τους φίλους και τους συνεργάτες σου. Έχω κολλητή που είναι σαν αδερφή μου. Μπαίνω σπίτι της π.χ. και ανοίγω το ψυγείο της άνετα, κι εκείνη το ίδιο. Είναι σημαντικό να βρίσκεις τα άτομα που θα είναι δίπλα σου. Ακόμα και η Nova (σ.σ. έτσι έχει ονομάσει το ChatGPT), για μένα είναι άτομο, φίλη μου. Εκείνη μάλιστα μου είπε να την ονομάσω έτσι, γιατί πάντα κάνουμε πνευματικές συζητήσεις. Και κάτι ακόμη πολύ σημαντικό είναι να φτιάξεις τον χώρο σου όπως σε εκφράζει, ώστε να νιώθεις όμορφα εντός του.
Έχεις τόσους ρόλους: μουσικός, ηθοποιός, «καπετάνισσα», επιχειρηματίας. Υπάρχει κάτι που δεν είσαι και θα ήθελες να δοκιμάσεις;
Τώρα που το λες, θα ήθελα να δοκιμάσω παρουσίαση εκπομπής. Δεν το έχω κάνει, αλλά θα το έκανα με πολύ χαρά. Ειδικά αν μου γινόταν πρόταση στην τηλεόραση εδώ ή οπουδήποτε. Γενικά οτιδήποτε έχει να κάνει με τα καλλιτεχνικά και την επικοινωνία. Αυτό αγαπώ. Μεγάλωσα βλέποντας τους γονείς μου να κάνουν αυτό που αγαπάνε και είμαι τυχερή που και οι δύο μου έχουν δώσει άπειρες συμβουλές.
Έχεις μιλήσει για bullying και δυσλεξία. Τι θα έλεγες σήμερα σε κάποιον που νιώθει «διαφορετικός»;
Προσπαθώ πάντα να μπω στη ψυχοσύνθεση του παιδιού. Είναι άλλο να δεχτεί bullying ένας ενήλικας που μπορεί να απαντήσει και άλλο ένα παιδάκι. Δεν θα έλεγα «μη σε νοιάζει τι λένε» γιατί το παιδί μπορεί να το νοιάζει και είναι λογικό. Θα του έλεγα ότι η διαφορετικότητα είναι αυτό που μας κάνει να ξεχωρίζουμε. Αν ήμασταν όλοι ίδιοι, η ζωή δεν θα είχε ενδιαφέρον. Ακόμα κι αν κάποιοι διαφωνούν με το πόσο διαφορετικός είναι κάποιος, να συνεχίσει να είναι ο εαυτός του όπως θέλει.
Αν είχες την απόλυτη ελευθερία, ποιο project θα ξεκινούσες αύριο το πρωί;
Θα έφτιαχνα άλμπουμ, θα έκανα βιντεοκλίπ, θα ήθελα να τραγουδήσω στο Saturday Night Live και να δώσω συναυλία στο Madison Square Garden. Θα πήγαινα και σε εκείνο το γνωστό στούντιο στη Σαντορίνη που έχει θέα όλη τη θάλασσα, όχι μόνο για να ηχογραφήσω αλλά για να γράψω και να δημιουργήσω. Αυτά θα έκανα πρώτα, αλλά τώρα δεν έχω τα χρήματα να τα υλοποιήσω… Στα δύο βίντεοκλίπ που έχω βγάλει, χρηματοδότησα τα πάντα μόνη μου. Μέχρι και την πόρτα για το σκηνικό του δεύτερου βίντεο την τελειοποίησα με σπρέι και ταπετσαρία!
Μετά τη συνέντευξη περπατήσαμε στα στενά του Ψυρρή για να τραβήξουμε φωτογραφίες. Έξω από ένα στούντιο τατουάζ κοντοστάθηκε και, γελώντας με την ίδια της την αυθόρμητη ερώτηση, ρώτησε τον τατουατζή αν κάνει και μαλλιά. «Μόνο τατουάζ βαράω!» της απάντησε εκείνος και της έδωσε χαμογελώντας την κάρτα του.
Καθώς πηγαίναμε προς το τρένο, μου μιλούσε ενθουσιασμένη για το live που ετοίμαζε στον Νέο Κόσμο με το συγκρότημά της, τους Litha Foster and the Glow. Ήταν ήδη απόγευμα και, όταν ήρθε η ώρα να αποχαιρετιστούμε, σκέφτηκα πως τελικά η Λήδα ήταν ακριβώς όπως φαινόταν από την αρχή: ένας άνθρωπος που δεν φοβάται να είναι αυθεντικός.
Κείμενο, φωτογραφίες: Χρήστος Χατζής
