Παναγία Τριχερούσα: Κάποια αντικείμενα της Ορθοδοξίας έχουν περιτυλιχθεί από υψηλή θρησκευτική δύναμη, όπως η Παναγία Τριχερούσα. Αυτή η εικόνα αποτελεί ένα Θαύμα. Η Τριχερούσα είναι όχι απλά σπάνια, αλλά μοναδική εικόνα της Θεοτόκου.
Παναγία Τριχερούσα: Τι γιορτάζουμε σήμερα
Η Παναγία Τριχερούσα, τους τελευταίους αιώνες φυλάσσεται στη Μονή Χιλανδαρίου στο Αγιον Ορος.
Απεικονίζει την Παναγία στην κλασική απεικόνισή της με τον Ιησού στα χέρια της. Η διαφορά της όμως είναι πως κάτω από δεξί χέρι της, στην αριστερή πλευρά της εικόνας όπως την κοιτά κάποιος, υπάρχει ένα ακόμη χέρι.
Το χέρι αυτό είναι και η αιτία που στην εικόνα δόθηκε το προσωνύμιο «Τριχερούσα», η Παναγία δηλαδή με τα τρία χέρια.
Η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας αποτελούσε οικογενειακό κειμήλιο του Αγίου Ιωάννη του Δαμασκηνού, ο οποίος με ευλάβεια την φύλαγε στο παρεκκλήσιο του σπιτιού του. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός ήταν ο πρώτος σύμβουλος του Ουάλιδ τα έτη 705-715, χαλίφη της Συρίας, για όλα τα αναγκαία θέματα, που αφορούσαν το Χριστιανικό πληθυσμό της περιοχής αυτής.
Ακριβώς εκείνη την εποχή, όταν Αυτοκράτορας της Κωνσταντινουπόλεως ήταν ο Λέων Γ ο Ίσαυρος, ξέσπασε η Εικονομαχία. Η προσκύνηση των Ιερών Εικόνων εθεωρείτο ειδωλολατρία. Λέγεται πως οι θέσεις του κατά των εικονομάχων προκάλεσαν την αντίδραση του παλατιού στην Κωνσταντινούπολη. Εξαιτίας αυτής της στάσης του ήταν να πλεχθεί πλεκτάνη εις βάρος του και στο τέλος να συλληφθεί.
Ο χαλίφης, βέβαιος ότι ο Ιωάννης τον είχε προδώσει διέταξε να του κόψουν το χέρι, όπως κι έγινε. Μπροστά σε αυτήν την εικόνα της Παναγίας, ο Ιωάννης προσευχόταν συνεχώς ζητώντας από τη Θεοτόκο να τον θεραπεύσει. Γονατισμένος μπροστά στο εικόνισμα είχε κοντά του το ακρωτηριασμένο μέλος και προσευχόταν με ένταση.
Το επόμενο πρωί, όταν ξύπνησε το χέρι του είχε θεραπευτεί. Θέλοντας να ευχαριστήσει την Παναγία, έφτιαξε ένα ασημένιο αντίγραφο του κομμένου του χεριού και το εναπέθεσε στην εικόνα.
Από τότε έμεινε στην εικόνα και κατ’ επέκταση στην Παναγία το προσωνύμιο «Τριχερούσα».
Το έτος 1217 ο Άγιος Σάββας ο Χιλανδαρηνός, υιός του Βασιλέως της Σερβίας Στεφάνου Νεμάνια, του μετέπειτα ονομασθέντος Συμεών, περνώντας από την Ιερά Μονή του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου, πήρε μαζί του την Εικόνα της Παναγίας της Γαλακτοτροφούσης, την πατερίτσα του ιδρυτού της Ιεράς Μονής και την Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσης και τα μετέφερε στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου του Αγίου Όρους, όπου η Αγία Εικόνα παρέμεινε μέχρι το έτος 1347. Τότε πήγε στο Άγιον Όρος ο Σέρβος Κράλης Δρούσαν, ο οποίος όταν αναχώρησε για την πατρίδα του, πήρε την Εικόνα της Τριχερούσης ως ευλογία. Η Εικόνα φιλοξενήθηκε στην Ιερά Μονή Στουντενίτσης της Σερβίας.
Όταν στις αρχές του 15ου αιώνα οι Σέρβοι πληροφορήθηκαν ότι κινδυνεύουν να υποδουλωθούν στους Τούρκους, αμέσως παίρνουν την Αγία Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας από το Σερβικό Μοναστήρι και την τοποθετούν στη ράχη ενός γαϊδάρου και αφήνουν το ζώο ελεύθερο να το οδηγήσει, όπου η Παναγία θελήσει.
Και πράγματι, κατά θαυματουργικό τρόπο, το ήσυχο αυτό ζώο διέσχισε όλη τη Σερβία, την Ελληνική περιοχή της Μακεδονίας και ήρθε στο Άγιον Όρος, στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου, όπου οι μοναχοί την υποδέχθηκαν με τιμές και λιτανείες. Το ευλογημένο αυτό γαϊδουράκι, σύμφωνα με την ιερή παράδοση, μόλις τοποθετήθηκε η Εικόνα στο Ιερό του Μοναστηριού, έπεσε νεκρό.
Μέχρι σήμερα η Αγία αυτή Εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας θεωρείται ως η Ηγουμένη – Πολιούχος της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου και Προστάτης του Σέρβικου Ορθόδοξου λαού. Αυτή καθαυτή η Αγία Εικόνα είναι η πλέον άριστα διατηρημένη παλαιά Βυζαντινή Εικόνα της Θεοτόκου. Το πρόσωπο της Μητέρας του Θεού είναι τόσο παραστατικό και το βλέμμα Της τόσο γλυκή, ώστε προκαλεί μεγάλο δέος και συγκίνηση σε όσους την προσκυνούν. Η Εικόνα για λόγους προστασίας και μεγαλοπρέπειας φέρει ένα χρυσό επικάλυμμα – πουκάμισο πάνω στο οποίο είναι επικολλημένοι πέντε χιλιάδες πολύτιμοι λίθοι.
